Շիրվանզադե Ալեքսանդր՝ Ավերակների վրա | |
ԱՎԵՐԱԿՆԵՐԻ ՎՐԱ
ԳՈՐԾՈՂ ԱՆՁԻՆՔ
ԱԹԱՆԵՍ ՖՌԱՆԳՈՒԼՅԱՆ, հայտնի վաճառական — 60 տարեկան:
ՆԱՐԳՒԶ, նրա ամուսինը — 50 տարեկան:
ԼԵՎՈՆ, նրանց մեծ որդին — 27 տարեկան:
ՍԱՄՎԵԼ, նրանց երկրորդ որդին — 22 տարեկան:
ՕՎՍԱՆՆԱ, նրանց աղջիկը — 23 տարեկան:
ԱՐԱՄԱԶԴ ԱՂԱՎԵԼՅԱՆ, Աթանեսի նախկին գործակատարը, հետո խոշոր ձեռնարկող — 33 տարեկան:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ, Արամազդի քույրը, անզավակ այրի — 32 տարեկան:
ԼԵՅԼԻ, Արամազդի երկրորդ քույրր, օրիորդ — 21 տարեկան:
ԳԵՎՈՐԳ ԱԴԻԼԲԵԿՅԱն, որին հասարակորեն կոչում են Ժորժ, Լևոնի գիմնազիական ընկերը և Օվսաննայի նշանածը — 28 տարեկան:
ՇԱՄԻԼ-ԲԵԳ ՄԵԼԻՔ-ԱՂԱՋԱՆՅԱՆ, Արամազդի գործընկերը — 38 տարեկան:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ, Ֆռանգուլյանների աղախինը:
ՋԱՎԱԴ, նախ Ֆռանգուլյանների, հետո Արամազդի ծառան-37 տարեկան:
Թութակ, թռչուն վանդակի մեջ Աղավելյանների տանը:
Գործողությունը կատարվում է 189... թվականներին: I և III արարվածները ու IV արարվածի երկրորդ պատկերը կատարվում են Ֆռանգուլյանների տանը, II արարվածը և IV-ի առաջին պատկերը՝ Աղավելյանների տանը:
ԱՐԱՐՎԱԾԱՌԱՋԻՆ
Տեսարանը ներկայացնում է Ֆռանգուլյանների բնակարանը: Մեծ սենյակ, կահավորված հարուստ, բայց հնաձև կահ-կարասիով:
Աջ պատի մեջ երկու դռներ, որոնցից առաջինը տանում է Աթանեսի սենյակը, երկրորդը, որ գրեթե անկյունումն է գտնվում, դեպի նախասենյակը: Խորքի պատի մեջ դռներ, որ տանում են սեղանատուն և այնտեղից բնակարանի խորքը: Ձախ պատը ներկայացնում է երկու հնաձև լուսամուտներ, մեջտեղ ապակյա դռներ, դեպի պատջգամբ՝ փողոցի վրա;
Բեմի մեջտեղում հին ձևի թանկագին դրվագյալ (iucruste, врезной) սեղան, առանց ծածկոցի, վրեն մի մեծ, սևացած արծաթյա ափսե, մեջն այցետոմսեր: Սեղանի քով ընկուզենյա ծանր աթոռներ: Աջ պատի առջև, երկու դռների միջև գահավորակ, առջևը փոքրիկ սեղան սփռոցով ծածկված, քովը երկու բազկաթոռ: Խորքի պատի առջև, դռների ձախ կողմում վառարան, վրեն հնաձև ժամացույց, աջ կողմում թախտ, ծածկված Խորասանի թանկագին գորգերով, որի մի ծայրը հատակն է ծածկում, մյուսը` պատը մինչև առաստաղ: Թախտի վրա ոսկեթել հյուսվածքով ծածկված բարձեր: Ամենուրեք թանկագին և զանազան երկրների գորգեր, որոնք սենյակի գլխավոր զարդն են կազմում: Պատերի վրա վերջին կաթողիկոսների պատկերներն ու կոնդակները:
Դաշնամուրը դրած է ձախ պատի առջև, դեպի ավանսցեն: Դրսում, պատշգամբի վրա ծաղկամաններ և բույսեր, որոնք, բավական խտատերև լինելով, կանաչեղենի մի թուփ են կազմում:
ՏԵՍԻԼ 1
ՋԱՎԱԴ ԵՎ ՆՈԻՆՈԻՖԱՐ
Վաղ գարուն է, առավոտ: Լուսամուտները բաց են, վարագույրները ետ քաշած: Արեգակի հարուստ ճառագայթները տարածվել են ներս և հետզհետե առաջ գալով, հասնում են մինչև բեմի կեսը և ապա, տեսարանի ընթացքում կրճատվելով, կամաց-կամաց չքանում են:
Բեմի ետևից լսվում է ջութակի մեղմիկ և դանդաղ ձայնը: Սամվելն է յուր սենյակամ նվագում:
ՋԱՎԱԴ. (Վարագույրը բարձրանալիս պատշգամբի վրա ցնցուղով ջրում է ծաղիկներն ու բույսերը):
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. (Գալիս է աջ կողմի երկրորդ դռներից մի մեծ սպիտակ լաթ ձեռին և սկսում է արագ-արագ սրբել կահ-կարասին: Նիհար թուխ-թուխ կին է, ժամանակից առաջ թառամած: Հագած է մաքուր շրջագգեստ օրվա տոնի առիթով, կրծքին կապած է սպիտակ գոգնոց): Մի քանի վայրկյան լուռ գործողություն:
ՋԱՎԱԴ. (Հանկարծ ներս է ցատկում պատշգամբից կոմիկական թռիչքով, ջրի ցնցուղը ձեռքին: Ժպտուն, անհոգ դեմքով, վառվռուն աչքերով և սև, հաստլիկ բեղերով: Հագած է կապտագույն արխալուղ, վրեն կինեմոնագույն պիջակ, մեջքին արծաթյա գոտի: Վզով գցած է ժամացույցի մի երկայն արծաթյա շղթա: Խոսելիս ձեռներով, գլխով և մանավանդ ուսերով համապատասխան շարժումներ անում: Դիմախաղը վերին աստիճանի հարուստ է): Վա՜յ բաջի, տունս քանդվեց:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. (Միանգամայն անվրդով, առանց գործն ընդհատելու): Հըմ, էլի ին՞չ օձ կծեց:
ՋԱՎԱԴ. Թուրքի գլխին ջուր թափեցի:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. (Ծիծաղում է): Այ անշնո՛րհք:
ՋԱՎԱԴ. Յավաշ տեսնեմ ինչ է անում, (Գլուխը դուրս է բերում պատշգամբի դռներից, չհամարձակվելով ամբողջ մարմնով դուրս գալ): Գե՜ղ, գե՜ղ: (Բռունցք է ցույց տալիս):
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. Ուշունց է տալիս,
ՋԱՎԱԴ. Շատ թունդ: Գե՜դ: Շիշ փափաղը թրջվել է: Արախչինը բաց է արել, կանդազն երևում է: Գե՜դ: Ահը, հեռանում է, գնաց: Լավ պրծանք: Ախար, ո՞վ է տեսել, որ ծառերը բերեն, հավաքեն տանը: Դա էլ ռուսից սովորեցինք: (Նորից ուզում է պատշգամբ դուրս գալ, բայց հանկարծ, եղանակով, հափշտակված, կանգ է առնում և հիացմամբ նայում է դեպի պատշգամբ: Կարճ լռություն): Նունուֆար:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. Ասա :
ՋԱՎԱԴ. Ախր, մի տե՛ս է
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. Էլի գժությունդ բռնեց:
ՋԱՎԱԴ. Գարունն եկավ նախշուն թևերով: Աղբաթս խառնեց պես-պես ձիերով: Մին մտիկ արա է, այս պայծառ արևին, կապույտ երկնքին: Հրե՛ն է, նավը թևերը բաց արած լողում է կանաչ ծովի վրա նորահարսի պես: Ա՜խ, այդ Սամվել աղան էլ որ ջութակ չի ածում, սիրտս մղկտ-մղկտ է անում: Բայց ինչ էլ որ լինի, մեր գարունքի տեղը չի բռնիլ:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. Հըը, էլի սկսեցիր Շամախին գովել:
ՋԱՎԱԴ. (Ցնցուղը դնելով հատակի վրա: ) Տես, Նունուֆար, աշխարհում տեղ չի մնացել ոտքիս տակովն արած չլինեմ: Ծովի այս կողմից չեմ խոսում, աա, այն կողմից: Տես, դա Կրասնոսկի, դա Չարջիվ, դա Խիվա: էմիրը չէ, էմիրի չալման եմ տեսել, մինչև Սամարղանդ հասել եմ, Շամախիի պե՛ս քաղաք... աստաֆուռուլլա՜: (Ցնցուղը ծուլորեն վերցնում է): Երեկ էլի մին մուխամազ գրեցի: Քնար Հայկականը կարդացել ես:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. Չէ:
ՋԱՎԱԴ. Սայաթ Նովա՞ :
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. Չէ:
ՋԱՎԱԴ. Զարգյա՞րն ինչպես:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. Նրան էլ չեմ կարդացել:
ՋԱՎԱԴ, է՜ հ, դե դա է պատճառը, որ պատիվ չես անում ինձ էլի:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. Ինչո՛ւ, դու ո՞վ ես որ:
ՋԱՎԱԴ. Ե՜ս, հը, ես շահիր-Ջավադն եմ: Այ, այս մեծությամբ դավթարներ ունիմ շարադրած, դես մտիկ արա, Շամախին մինչև օրս երկու մարդ է տվել, մինը Զարգյարն է, մինն էլ ես, ուրիշր չկա, լավ իմացիր: (Ուզում է գնալ պատշգամբ, բայց լսելով Նարգիգի ձայնը, նորից կանգ է առնում):
ՏԵՍԻԼ 2
ՆՈՒՅՆՔ և ՆԱՐԳԻԶ, հետո ՕՎՍԱՆՆԱ
ՆԱՐԳԻՋ. (Բեմի ետեից): Ջավա՜դ, Ջավա՜դ:
ՋԱՎԱԴ. Այստեղ եմ, խանում: (Տեղից չի շարժվում):
ՆԱՐԳԻԶ. (Երևում է խորքի դռների մեջ: Լիք-լիք, բայց դեղնած թշերով կին է, հպարտ քայլվածքով և հրամայողական, գոռոզ ձևերով: Հագած է տոնային շրջազգեստ, ուսերին գցած է քիրմանի շատ ընտիր շալ: Ալեխառն մազերը սանրած են հարթ): Շուտ արա, բազար գնա, աղադ դռների մոտ քեզ է սպասում:
ՋԱՎԱԴ. Ծիծեռնակի պես թռա: (Դանդաղորեն քայլերն ուղղում է դեպի երկրորդ դռները):
ՆԱՐԳԻՋ. Եթե թազա ձուկ բերել են, թող մի հատ առնի:
ՋԱՎԱԴ. Լավ: (Գնում է աջ կողմի երկրորդ դռներով, ցնցուղը տանելով):
ՆԱՐԳԻՋ. (Նունուֆարին): Դու էլ գնա, սամովարը հավաքիր:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ, Այս րոպեիս, (Գնում է խորքի դռներով, ճանապարհին պատահում է Օվսաննային):
ՕՎՍԱՆՆԱ. Նունուֆար, այս նամակը գցիր փոստարկղ, (Գալիս է խորքի դռներով ձեռքին մի փոքրիկ ծրար: Նուրբ կազմվածքով, բավական սիրուն, բայց շատ նիհար օրիորդ է: Ձևերը կիրթ են և նուրբ: Հագած է նույնպես տոնային ուրախ հագուստ: Բացի մի խոշոր ադամանդյա քորոցից, ոչինչ ակնեղեն չկա վրեն: Հանդարտ մոտենամ է, դաշնամուրին է, ոտքի վրա կանգնած, սկսում է անփույթ ինչ-որ ուրախ եղանակի ակորդներ տալ):
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ, (նամակն առնելով, գնում է աջ կողմի երկրորդ դռներով):
ԲԵՄԻ ԵՏԵՎՈԻՄ. (Սամվելը դադարում է ջութակ նվագել: Մի քանի րոպե անցած նորեն նվագում է մի ուրիշ եղանակ և հետո բոլորովին ընդհատում):
ՏԵՍԻԼ 3
ՆԱՐԳԻԶ և ՕՎՍԱՆՆԱ
ՆԱՐԳԻԶ. (Թախտի վրայի բարձերն ուղղում է և գալիս նստում է հանդարտ գահավորակի վրա): Քսանուերեք տարիդ էլ լրացավ, տեսնենք այժմ ինչ ես մտածում:
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Անփույթ): Ինչի՞ մասին, մայրիկ:
ՆԱՐԳԻԶ. Դու գիտես ինչի մասին եմ ասում, Եթե պսակվելու եք, ասացեք, որ պատրաստություն տեսնենք, թե չէ...
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Երեսը դարձնելով դեպի Նարգիգը, նույն անփութությամբ): Թե չէ, ի՞նչ, մայրիկ...
ՆԱՐԳԻԶ. Օվսաննա, մեր քաղաքում շատ քիչ բան է հարկավոր մի աղջկա բամբասելու համար:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Հետո՞:
ՆԱՐԳԻԶ. Հետո այն է, որ դու այսօր պետք է նրանից մի հաստատ խոսք վերցնես:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Լավ, բավական է, մայրիկ, այսօր իմ ծննդյան օրն է, հյուրեր պիտի գան, չվիճենք: (Մոտենում է լուսամուտներից մեկին ու նայում է դեպի դուրս):
ՆԱՐԳԻԶ. (Խորին հանդիմանությամբ): Օվսաննա, մայրական համբերությունն էլ չափ ու սահման ունի:
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Գրգռվելով): Ի՞նչ ես կամենում, մայրիկ, ի՛նչ, Ես խոմ չեմ կարող նրան ստիպել ինձ հետ ամուսնանալ:
ՆԱՐԳԻԶ. Ստիպե»լ... Ո՞վ է այդ ասում: Քեզ համար նշանածներ են պակաս մեր քաղաքում: Ես միայն ուզում եմ, որ դու մեր տան պատիվը պահպանես, ուրիշ ոչինչ, Գալիս է, գնում, ոչ հարսնացու ես, ոչ ազատ: Ես այդ չեմ կարող թույլ տալ այսուհետև: Ես ինքս կխոսեմ նրա հետ, (վեր է կենում):
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Դրական և խիստ): Դու այդ չես անիլ:
ՆԱՐԳԻԶ. (Նույնպես դրական): Կանեմ և հենց այսօր:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Մայրիկ, տեսնու՞մ ես այս լուսամուտը:
ՆԱՐԳԻԶ. Ի՞նչ ես ուզում ասել:
ՕՎՍԱՆՆԱ, Նա բավական բարձր է փողոցից: Եթե դու Ժորժին մի խոսք, մի բառ կասես կամ որևէ ակնարկ կանես իմ մասին, այն ժամանակ.., մեղքը քեզ վրա...
ՆԱՐԳԻԶ. (Ազդված): Գժեր եք դուք, կապելու գժեր, ամեն բան կարելի է ձեզանից սպասել (Քայլերն ուղղում է դեպի խորքի դռները, բայց, զանգակի ձայն լսելով, կանգ է առնում նախասենյակում):
ՆԱՐԳԻԶ. (վերադառնալով բեմի կենտրոնը): Տես ո՛վ է:
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Մոտենում է աջ կողմի երկրորդ դռներին, բաց է անում, նայում է դեպի նախասենյակ և ետ է գալիս): Արմազդի քույրերն են: Գալիս են ինձ շնորհավորելու:
ՆԱՐԳԻԶ. (Արհամարհանքով): Օհ, կարոտել էի նրանց, որ լույսը նոր բացված վազում են գլխիս:
ՏԵՍԻԼ 4
ՆՈԻՅՆՔ, ՆՈՅԻՄԶԱՐ և ԼԵՅԼԻ
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. (Գալիս է աջ կողմի երկրորդ դռներով, կարմիր այտերով, առողջ կին է անտաշ ձևերով, հագած է եվրոպական շրջազգեստ, իսկ գլուխը կրում է վրաց թասակրավ): Բարով ձեզ: (Սեփական արժանավորության գիտակցությամբ ձեռ է տալիս Նարգիզին և Օվսաննային): Շնորհավոր ծնունդդ, բախտավոր լինիք:
ԼԵՅԼԱ, (Կայտառ, գեղեցկադեմ, ամոթխած, համեստ օրիորդ է: Հագնված է լիովին եվրոպական տարազով շատ համեստ, բայց ոչ անճաշակ: Աչքի են ընկում հարուստ գանգուր մազերը պարզ գլխարկի տակից: Լուռ հետևում է քրոջը և խոնարհ բարևում):
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Ընդունում է հյուրերին սիրալիր, բայց հպարտ: Լեյլիի հետ համբուրվում է): Շնորհակալ եմ: Շատ ուրախ եմ ձեր գալուն: (հրավիրում է գահավորակի կողմ):
ՆԱՐԳԻԶ. (Հյուրերին ընդունել է գլխի թեթև շարժումով, դեմքին մի հեգնական ժպիտ): Ներեցե՛ք, եթե պատրաստ չենք: Մենք ուշ ենք զարթնում:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. Դե պարտք համարեցինք ամենից առաջ գալ: (Դուրս է բերում սև, մետաքսյա պելըրինի տակից մի տուփ քաղցրավենիք և դնում է աննկատելի անկյունի կլորիկ սեղանի վրա):
ՆԱՐԳԻԶ. Կարող եք նստել (Ինքը չի նստում): Ձեր եղբայրն ինչո՞ւ է մեր մոտից դուրս գալիս:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. Չգիտեմ, (Նստում է բազկաթոռի վրա, ձեոները հենում հովանոցի կոթին):
ՕՎՍԱՆՆԱ. Մի՞թե Արամազդը թողնում է ծառայությունը հայրիկի մոտ: Ես այդ չգիտեի: Օրիորդ Լեյլի, նստեցեք այսւոեղ, մոտս: (Նստում է և սկսում է Լեյլիի հետ խոսել առանձին):
ՆԱՐԳԻԶ. Երևի հարստացել է, ժամանակները փոխվել են, հիմա գործակատարները շատ շուտ են հարստանում:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. Երանի թե այդպես լիներ:
ՆԱՐԳԻԶ. Իհարկե, ո՛վ չի ուզում, միայն թե ազնիվ ճանապարհով հարստանան: Մենք քանիքանի գործակատարներ ենք ունեցել, որոնք այսօր օրինավոր վաճառականներ են: Տրեխներով գալիս են մեզ մոտ, կոշիկներով գնում:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. Իմ եղբայրն իսկի տրեխներ չի հագել:
ՆԱՐԳԻԶ. Ես օրինակի համար եմ ասում... Նա էլ գյուղական տղա է, չէ՞: Դե ամենքին մարդ դարձնողը մենք ենք:
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Հանդիմանական եղանակով): Մայրիկ, մարդիկ մարդ են դառնում իրանց խելքով և ոչ մեզնով:
ՆԱՐԳԻԶ. Ի՞նչ կկամենաք պատրաստել տամ, սու՞րճ, թե շոկոլադ:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. (Արժանապատվությամբ): Ոչ մեկը, շնորհակալ ենք...
ՆԱՐԳԻԶ. Երևի, քաղցած չեք: Դե, իհարկե, լույսը նոր է բացվել: Մեզ մոտ հյուր գալիս են տասներկու ժամից սկսած:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. (Արդեն վիրավորված): Դե մենք չգիտենք, գյուղական աղջկերք ենք:
ՆԱՐԳԻԶ. Մեր ժամանակում էլ ազնվականություն մնաց: Այնքան սրա ու նրա հետ նստեցինք, վերկացանք, որ կարգ ու կանոն մոռացանք: (Նստում է և սուր հայացքով նայում Լեյլիին: Մեկուսի) Ի՞նչ առողջ է անիծվածը...
ԼԵՅԼԻ. Այո, օրիորդ, կարդում եմ, ինչ որ ձեռքս է ընկնում:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Միայն հայերեն, թե՞ ռուսերեն էլ:
ԼԵՅԼԻ. Ռուսերեն մի քիչ դժվարությամբ եմ հասկանում:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Փույթ չէ, շուտով կսովորեք: Եկեք շուտ-շուտ ինձ մոտ, ես ձեզ շատ հետաքրքրական գրքեր կտամ:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. Շնորհակալ ենք:
ՆԱՐԳԻԶ. (Շարունակ նայել է Լեյլիին): Օվսաննա, նայում եմ այդ աղջկան... (Լեյլիին) Անունդ մոռացել եմ:
ԼԵՅԼԻ. (Շփոթվելով): Լեյլի:
ՆԱՐԳԻԶ. Նայում եմ Լեյլիին և մտածում եմ ինչ լավ կգար քո հագուստը նրա վրա (դառնում է Նոյիմզարին): Չորս-հինգ հագուստ ունի աղջիկս, բոլորն էլ համարյա նոր, չի հագնում, մոդայից դուրս են եկել:
ՆՈՅԻՄՋԱՐ. Տվեք ձեր աղախնին:
ՆԱՐԳԻԶ. Ափսոսում եմ: Հըը, Օվսաննա, ինչ կասես, բախշենք Լեյլիին:
ՆՈՅԻՄՋԱՐ. (Կատաղության նշաններ է անում մեկուսի):
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Մոր փոխարեն ամաչել է): Մայրիկ, դրա ժամանակը չէ: (Աշխատում է Լեյլիին զբաղեցնել):
ՆՈՅԻՄՋԱՐ. (Այլևս չկարողանալով իրան զսպել): Իմ քույրը ձեր աղջկանից համ հասակով բարձր է, համ էլ նրա պես լղար չէ... (Մեկուսի): Կերար...
ԼԵՅԼԻ (Քրոջ փոխարեն ամաչել է, շփոթվել, նայում է նրան հանդիմանությամբ):
ՆԱՐԳԻԶ. (Սաստիկ խայթվել է): Հա, իհարկե, անտաշ է,
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. (Վեր է կենում): Լեյլի, ժամանակն է գնալու, (Նարգիզին): Մնաք բարով:
ՕՎՍԱՆՆԱ. (վեր կենալով): Ինչո՛ւ եք շտապում:
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. (Կծված): Շատ որ նստենք, շիլ կնայինք: Լեյլի, ես գնացի:
ՕՎՍԱՆՆԱ, Ճաշին խնդրեմ շնորհ բերեք:
ՆԱՐԳԻԶ. (Թաքուն նշան է անում Օվսաննային, որ չհրավիրե):
ՆՈՅԻՄԶԱՐ. Շնորհակալ ենք... Չենք կարող: Լեյլի, ես գնացի: (Գնում է աջ կողմի երկրորդ դռներով):
ԼԵՅԼԻ. Մնաք բարով: (Շփոթված, ամոթխած գլուխ է տալիս Նարգիզին, իսկ Օվսաննայի ձեռը սեղմում է):
ՕՎՍԱՆՆԱ. Ցտեսություն, Լեյլի: Ես ճաշին ձեզ անպատճառ կսպասեմ:
ԼԵՅԼԻ. (Ավելի շփոթված): Ոչ, ոչ, չսպասեք: Ցտեսություն, (Գնում է Նոյիմզարի ետևից):
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Սիրալիր ուղեկցում է Լեյլիին մինչև դռները):
ՆԱՐԳԻԶ. (Նկատել է քաղցրավենիքի տուփը, վերցնում է, նայում և արհամարհանքով տեղը դնում): Դես նայիր, կանֆետ էլ են բերել...
ՏԵՍԻԼ 5
ՕՎՍԱՆՆԱ և ՆԱՐԳԻԶ, հետո ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Վերադառնում է արագ քայլերով բեմի կենտրոնը, վիրավորված է մոր դեմ): Մամա, պետք է ասած, որ շատ սիրալիր ընդունեցիր իմ հյուրերին, շա՛տ, Դու նրանց ուղղակի վռնդեցիր մեր տնից:
ՆԱՐԳԻԶ. Շատ լավ արի: Թող գնան իրանց եղբորը պատմեն, որ մյուս անգամ չհամարձակվի իր գլխից մեծ բաներ բռնել: Անպատկառ, չի ամաչում մի րոպե մտածել, որ կարող է Ֆռանգուլյանների փեսան լինել:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Բայց քույրերն ի՞նչ մեղք ունեն, որ իրանց եղբայրն ինձ առաջարկություն է արել:
ՆԱՐԳԻԶ. Այդ գյուղականները շատ երախտամոռ են առհասարակ: Աղքատ ու հպարտ, ես սրանց ուղում եմ բարություն անել, նրանք վիրավորում են ինձ ու քեզ:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Նախ դու սկսեցիր, մայրիկ, քո ամեն մի խոսքը ուղղակի վիրավորանք էր նրանց համար:
ՆԱՐԳԻԶ. Թող լինի: Այդպիսիներին, որ մի քիչ երես տանք, վզներովս կփաթաթվին: Ամեն մարդ պիտի իր տեղը լավ ճանաչի: Տե՛ս, կանֆետ են բերել քեզ համար: Ով գիտե որ բաղկալից են առել... Վերցրու, դեն գցիր, որ հյուրերս չտեսնեն այդ կեղտոտ տուփը...
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Վերցնում է քաղցրավենիքի տուփը): Ոչ թե դեն կգցեմ, այլ կդնեմ ամենալավ տեղ, որ քո ազգականները տեսնեն: (Տուփը դնում է դաշնամուրի վրա): Ամեն մի նվեր հարգանքի է արժանի: Մեծ քրոջ մասին ասա, ինչ որ ուզում ես, բայց Լեյլին շատ համակրելի աղջիկ է: Ես խնդրեցի նրան, որ շուտ-շուտ գա մեր տուն: Արժե նրա հետ բարեկամանալ:
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. (Գալիս է խորքի դռներից): Խանում, Լևոն աղան զարթնեց: (Սպասում է հրամանների):
ՆԱՐԳԻԶ. Ահ, վերջապես: Գնամ, տեսնեմ գիշերն ինչպես է անցկացրել: (Ուզում է գնալ խորքի դռներով):
ՕՎՍԱՆՆԱ. Մայրիկ, սպասիր մի րոպե, (Մոտենում է, կիսաձայն): Ես քեզ խորհուրդ եմ տալիս Լևոնին շատ էլ չձանձրացնել մայրական խնամքով:
ՆԱՐԳԻԶ. Ինչո՞ւ:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Որովհետև նա հիվանդ է:
ՆԱՐԳԻԶ. Գիտեմ, ուրեմն ես իմ հիվանդ որդուն պիտի առանց խնամքի թողնեմ:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Հենց այդ է, որ չգիտես այդ ինչ հիվանդություն է: Քո ծայրահեղ հոգատարությունը, քո ախուվախն ու հառաչանքները ավելի բորբոքում են նրա վերքերը, քան թեթևացնում, (Հեռանում է մորից):
ՆԱՐԳԻԶ. Չեմ հասկանում, (Գնում է խորքի դռներով):
ՕՎՍԱՆՆԱ. Մի օր կհասկանաս, բայց ուշ կլինի: (Պատրաստվում է դաշնամուր նվագելու և սկսում է):
ՆԱԽԱՍԵՆՅԱԿՈՒՄ ԶԱՆԳԱԿ
ՆՈՒՆՈՒՖԱՐ. (Գնում է աջ կողմի երկրորդ դռներով նախասենյակի դռները բանալու):
ՏԵՍԻԼ 6
ՕՎՍԱՆՆԱ և ԺՈՐԺ
ՕՎՍԱՆՆԱ. (նվագում է մի թեթե բան կես րոպեի չափ):
ԺՈՐԺ. (Գալիս է աջ կողմի երկրորդ դռներից: Գեղեցիկ դեմքով, նորաձև հագնված երիտասարդ է, ձևերը հավակնական կիրթ: Երեսը սափրած է, ցածի շուրթի վրա թողած է մի մատնաչափ մորուք բեղերը խնամքով սանրած են: Հանդարտ քայլերով մոտենում է Օվսաննային և ձեռը մեղմիկ դնում է նրա ուսի վրա): Բարև, շնորհավորում եմ:
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Ուրախ ցնցվելով, խաղն ընդհատում է և ոտքի ելնում): Դո՛ւ ես:
ԺՈՐԺ. Չէի՛ր սպասում այդպես վաղ, (Սեղմում է Օվսաննայի ձեռը ամուր): Ծաղիկների փունջը բերեցին:
ՕՎՍԱՆՆ. Ոչինչ չեմ ստացել:
ԺՈՐԺ. (Ձեռնոցները հանդարտ հանելով): Անպիտաններ, միշտ այդպես անճիշտ են: Բայց ես քեզ համար ավելի թանկագին նվեր եմ բերել: (Ձեռնոցները գցում է ամուր գլխարկի մեջ, գլխարկը գնում է մեջտեղի սեղանի վրա է):
ՕՎՍԱՆՆԱ. Երևի, մի ուրախալի լուր, (Անհամբեր): Հապա, հապա: Նստի՛ ր:
ԺՈՐԺ. (Հառաչելով): Այն բարդ խնդիրը, որ ինձ արգելում էր մեր ամուսնության օրը նշանակելու, վերջապես լուծվեց: (Հանդարտ նստում է):
ՕՎՍԱՆՆԱ. Հուսով եմ բարեհաջող: (նստում է Ժորժի մոտ):
ԺՈՐԺ. Այո: Գոնե այնքան, որ ես այժմ կարող եմ քեզ համարել իմը: (Առնում է Օվսաննայի երկու ձեռները): Ուրա՞խ ես, ասա՞ է:
ՕՎՍԱՆՆԱ (Ուրախությունից շփոթված): Այո, իհարկե: Եվ ավելի քեզ, քան թե ինձ համար: Դու շատ էիր մտածում, շատ էիր ճնշված:
ԺՈՐԺ. (Տակավին Օվսաննայի ձեռքը բռնած) : Ախ, Օվսաննա, եթե իմանայիր, թե ինչ բարոյական տանջանքներ եմ քաշել, շատ կցավեիր իմ մասին: (Ձեռները բաց թողնելով): Բայց ոչինչ, կոշմարն անցավ, այժմ պետք է աշխատել ամեն ինչ մոռանալ:
ՕՎՍԱՆՆԱ, Կոշմարն անցա՞վ: Կնշանակե, այժմ կարող ես պատմել, թե այդ ինչ խնդիր էր, որ ինձանից թաքցնում էիր:
ԺՌՐԺ. Օօ, իհարկե, կպատմեմ: Բայց ոչ այսօր կամ վաղը, ոչ շուտով: Միայն այն ժամանակ, երբ մենք կլինենք ամուսիններ: Իսկ առայժմ գնա հայտնի ծնողներիդ, որ ես քո նշանածն եմ: Միայն ոչ իմ ներկայությամբ, ոչ, ոչ, ես չեմ սիրում այդպիսի տեսարաններ, հետո...:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Մի փոքր առաջ մայրս նախատում էր ինձ, որ ես ոչ հարսնացու եմ, ոչ ազատ...
ԺՈՐԺ. Գիտեմ, սիրելիս, գիտեմ: Բայց ի՞նչ արած, հանգամանքները շատ բարդ Էին: Էհ, վերջապես, մի օր բոլորը կիմանաս և, հուսով եմ, կներես...
ՕՎՍԱՆՆԱ. (զարմանալով): Կներե՞մ... ի՞նչը...
ԺՈՐԺ. (Վեր է կենամ շփոթությունը թաքցնելու համար): Լավ, թողնենք, քո հարցասիրությունն ինձ համար ախորժելի չէ...
ՕՎՍԱՆՆԱ, (Վեր է կենում): Շատ լավ, չեմ ձանձրացնի, Ուրեմն հայտնեմ մորս:
ԺՈՐԺ. Անպատճառ. Բայց, գիտե՛ս, երևի ծնողներդ կամենան հանդիսավոր նշանախոսություն սարքել: Այդ բանն ես չէի ուզենալ: Ի՞նչ հարկավոր է այդ չինական ձևականությունը: Աա, ի՞նչ կասես:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Ես համաձայն եմ: Ես էլ չեմ սիրում այդ ավելորդ բաները: Ինձ համար կարևորն ուրիշ բան է (նայում է Ժորժին սիրալիր):
ԺՈՐԺ. Գիտեմ: Մեր փոխադարձ սերն ու հարգանքը, այնպես չէ՞ :
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Գլխով համաձայնության նշան է անում, սիրալիր ժպտալով):
ԺՈՐԺ. Բայց, այնուամենայնիվ, ահա քեզ մի փոքրիկ գրավական ծնողներիդ հանգստացնելու համար: (Հանում է ձախ մատից մի մատանի և հագցնում է մատին): Թանկ բան չէ, բայց մորս նվերն է, ուրեմն անգին: Ինչու հառաչեցիր, կարծես դու ուրախ չես:
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Թույլ է տվել Ժորժին մատանին հագցնելու, հառաչել է). Ոչինչ, մի վատ նախազգացում... տարօրինակ է թվում: Չնայելով որ վաղուց երազում էի այս օրվա մասին, բայց մի տեսակ երկյուղ պաշարեց ինձ: Այս մատանին այնպես հեշտ դուրս եկավ քո մատից: Ոչինչ, ոչինչ, ասում են ուրախությունը տարօրինակ զգացումներ է զարթեցնում մարդու սրտում: Նայիր, (Համբուրում մատանին):
ԺՈՐԺ. Երեխա: (ժպտում է, հետո լուրջ): Բայց թողնենք մեր զգացումները մոտիկ ապագայի համար: Լսիր, Օվսաննա: (Բռնում է Օվսաննայի ձեռք): Ես սկսել եմ անկեղծությամբ, ուզում եմ մինչև վերջ լինել անկեղծ: Մի մոռանար, որ ես ոչինչ չունիմ, գիտես, ոչինչ, բացի իմ գիտությունից և արհեստից:
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Ձեռը խլում է Ժորժից անուշ վշտացած): Միայն այդքա՞նը, ուրիշ ոչի՞նչ: (Նայում է աչքերի մեջ խորը հայացքով):
ԺՈՐԺ. Եվ սիրուց դեպի քեզ: Ա՞յս էիր ուզում: (Ուզում է նորից ձեռը բռնել):
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Ձեռը դարձյալ խլում է): Զարմանալի է, որ այդ բանը միշտ պետք է քեզ հիշեցնել:
ԺՈՐԺ. Օվսաննա, մենք դեռահասներ չենք, սերը խոսքերով չի ապացուցվում:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Լավ, լավ, ես ոչինչ չեմ պահանջում քեզնից: Ի՞նչ էիր ուզում ասել: Որ աղքատ ես: Այդ ես վաղուց գիտեմ: Ծնողներս էլ գիտեն: Բայց չէ որ ես հարուստ եմ և ինչ որ ունիմ քեզ է պատկանելու:
ԺՈՐԺ. (Շինծու հպարտությամբ): Օհ, ոչ, ես այդ չեմ կամենում: Քո օժիտը քեզ է միայն պատկանելու: Ես միայն ժամանակավոր պիտի օգտվիմ նրանից, շատ-շատ մի տարի, մինչև որ...
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Ձեռքով փակում է Ժորժի բերանը): Սո՛ւս, բավական է, այդ մասին այլևս ոչ մի խոսք, ես արգելում եմ:
ԺՈՐԺ. (Օվսաննայի ձեռր սեղմում է իր շրթունքներին): Հպատակվում եմ... Դե՛հ, թույլ տուր ինձ հեռանալու, ապա թե ոչ կարող են հյուրեր գալ և կսկսեն շնորհավորություններ, օրհնանք և այլն, և այլն:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Ճաշին, իհարկե, կգաս:
ԺՈՐԺ. Կաշխատեմ: Բայց ոչ, ես կգամ իրիկնադեմին, երբ հյուրերը ցրված կլինեն:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Դո՛ւ գիտես,
ԺՈՐԺ. Ուրեմն, ցտեսություն: (Գրկում է Օվսաննային): Կարելի՞ է,
ՕՎՍԱՆՆԱ. Այժմ, այո՛:
ԺՈՐԺ. (Արագ համբուրում է Օվսաննային մի անգամ):
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Զգացված ու սաստիկ շփոթված, մեղմ հրում է Ժորժին): Բավական է:
ԺՈՐԺ. (Գլխարկը սեղանի վրայից վերցնելով): Ուրեմն, իրիկնադեմին: Ցտեսություն, Դու կտեսնես, թե ինչպես կերջանկացնեմ քեզ: Ցը՛ (Գնում է աջ կողմի երկրորդ դռներու):
ՕՎՍԱՆՆԱ. (Նայում է Ժորժի ետևից սիրալիր հայացքով, երջանիկ ժպտում: Հանկարծ տխրում է, մտածում): Զարմանալի է: (Ձեռը սեղմում սրտին: Նայում է մատանուն, համբուրում է հանկարծակի և ուրախ-արախ վազում խորքի դռներով):
ՏԵՍԻԼ 7 ԱԹԱՆԵՍ և ԱՐԱՄԱԶԴ
ԱԹԱՆԵՍ. (Գալիս է աջ կողմի երկրորդ դռներով: Միջահասակ, կարճ խուզած ալեխառն մազերով, թանձր, կեռ ունքերով, ճերմակ, կարճ, հաստ բեղերով, սափրած երեսով մարդ է: Հայացքը խիստ է, քայլվածքը ծանր, հպարտ, ձայնը խրոխտ: Հագած է լայն սյուրտուկ, լայն վարտիք, օսլայած շապիկ ծալած օձիքով: Արամագդին): Գնում ես Էլի: (Հեգնական տոնով, որի մեջ լսվում է բարկություն): Լավ, լավ, գնա, ո՛վ է քեզ զոռով պահում: Բայց ասա տեսնեմ, շնորհակալ ես հեռանում ինձանից, թե անշնորհակալ:
ԱՐԱՄԱԶԴ.(Առողջ և ամուր կազմվածքով տղամարդ է, խելոք, առնական, համարձակ դեմքով: Սև բարակ բեղեր, կարճ խուզած մորուք, ամուր սեղմված շրթունքներ: Հագնված է շատ պարզ, բայց մաքուր: Ձևերն ազատ են ու զերծ հահոյանալու ձգտումից): Անշնորհակալ լինելու իրավունք չունիմ: Ես ձեզանից վատություն չեմ տեսել:
ԱԹԱՆԵՍ. (Նստելով գահավորակի վրա ծանր ու բարակ, հանում է գրպանից «տերողորմյան», ցույց տալով Արամազդին դիմացի բազկաթոռը): Ասա, տեսնենք, ո՞ւմ մոտ ես մտել:
ԱՐԱՄԱՋԴ. (Նստում է գդակը ձեռքին): Ոչ ոքի:
ԱԹԱՆԱՍ. (Ունքերը վեր բարձրացնելով): Չես ծառայելու, հե՛:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Ո՛չ:
ԱԹԱՆԵՍ. Հապա: Հույսդ ինչի՞ վրա ես դրել:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Իմ աշխատասիրության և եռանդի:
ԱԹԱՆԵՍ. Դրանցով փոր չի՛ կշտանալ: Փող, բա՞ն:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Էհ, մի քիչ ունիմ:
ԱԹԱՆԵՍ. Լավ, լավ, դե որ ունիս, կարող ես մի լավ խանութ բաց անել: Կոշիկների խանութ բաց արա, կոշիկների:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Արդյունաբերական — գործարանական քաղաքում միայն ծույլերն ու անդամալույծներն են խանութում նստում:
ԱԹԱՆԵՍ. Հ ապա ի՞նչ ես ուզում անել:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Ես մի ընկերություն եմ կազմել,
ԱԹԱՆԵՍ. (Զարմացած): Ի՞նչ, ընկերությո՛ւն:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Այո:
ԱԹԱՆԱՍ. Անո՛ւնը:
ԱՐԱՄԱԶԴ. (Դուրս է բերում գրպանից մի թուղթ և տալիս է Աթանեսին): Համեցեք, կարդացեք:
ԱԹԱՆԵՍ. Տեսնենք, տեսնենք: (Թուղթն բանում է, ակնոց է դնում և, հեգնական ժպիտը երեսին, կարդում է): «Торгово-промышленное Товарищество Арамазда Аслановича Агавеляна и других»... (Թուղթը ձգում է սեղանի վրա ծաղրաբար): Օհո, հո, հո, շատ թունդ ես վազում, տես ոտդ քարին չդիպչի:
ԱՐԱՄԱԶԴ. (Թուղթը վերցնում է ու դնում գրպանը): Ես հավատում եմ իմ աստղին:
ԱԹԱՆԵՍ. Ո՛ր սարի գլխից ես տեսել աստղդ, հե :
ԱՐԱՄԱԶԴ. Տասնուհինգ տարվա մեջ աչքիս առջև այս քաղաք եկ՛ել են փոքրիկ դրամագլխով մի շարք մարդիկ առանց վարկի, առանց ծանոթների և ահագին գործեր ձեռնարկել:
ԱԹԱՆԵՍ. (Մի ոտքը ծալելով ու տակը դնելով); Օրինակ, ովքե՛ր:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Զիբերտր, Առնշտեյնը, Պետերսոնը, Մյուլմանը, ո՞ր մեկն ասեմ:
ԱԹԱՆԵՍ. Նրանք կամ հրեաներ են, կամ եվրոպացիներ:
ԱՒԱՄԱԶԳ, Ես մի գրքում կարդացել եմ, որ հայերը շատ հին ժամանակ մրցել են աշխարհի ամենաճարպիկ վաճառականների — փյունիկեցիների հետ: Եթե մեր նախահա յրերր այնպես համարձակ են եղել, ինչո՛ւ մենք չենք կարող լինել:
ԱԹԱՆԵՍ. Իհարկե, իհարկե, հե հե՛...
ԱՐԱՄԱԶԴ. Ի՛նչ արած ինը տարի շարունակ ես աշխատեցի ձեզ համոզել, որ ձեր գործելու եղանակը հնացել է, պետք է փոխել, դուք արհամարհեցիք իմ ասածները: Դուք ասեցիք իմ խորհուրդները:
ԱԹԱՆԵՍ. (Գրգոված, ոտը հանում է տակից): Աղա, շինականի տղա, դու ո վ ես, որ ես քո խորհուրդները լսեի, հե՛: Վաճառականությունը ես իմ մորս կաթի հետ եմ ծծել: Իմ հայրն էլ է եղել վաճառական, պապն էլ, մեծ պապն էլ: Տեսնո՛ւմ ես այդ խալիները: Որր Խորասանից էր բերված, որը Թուրքեստանից, որը Բելուջիստանից, յոթանասունուհինգ տարի մենք Մոսկվայից սկսած մինչև Թեհրան, Սամարղանղից սկսած մինչև Մանչեստր առուտուր ենք ունեցել, հիմա դո՛ւ պիտի խելք սովորեցնես Ֆռանգուլյաններին:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Պարոն Աթանես, անցան այղ ժամանակները, հիմա մրցումը դժվարացել է, վաճառականից այժմ շատ բաներ են պահանջվում: Վերջապես, այլ է վաճառականություն, այլ է արդյունաբերություն:
ԱԹԱՆԵՍ. (Ոտքի է կանգնում վրդովվածի): Շատ ես խելքիդ զոռ տալիս., Լակո՞տ:
ԱՐԱՄԱԶԴ. (Ոտքի է կանգնել Աթանեսի հետ միաժամանակ: Ցնցվում է «լակոտ» բաոը լսելիս: քայց գսպում է իրան): Կարն լռության:
ԱՐԱՄԱԶԴ. (Դուրս է բերում գրպանից մի մեծ քաոածալ թերթ և. տալիս է Աթանեսին): Թույլ տվեք ներկայացնել ձեզ իմ վերջին հաշիվը:
ԱԹԱՆԵՍ. (Զղջացել է, որ վիրավորեց Արամագդին: Վերցնում է թուղթը: Մեղմ): Գործ սկսե՛լ ես:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Այո:
ԱԹԱՆԵՍ. Ե՛րբ:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Վեց ամիս է:
ԱԹԱՆԵՍ. Վեց ամիս է և ինձ ոչինչ չե՛ս ասել, (Թուղթը շպրտում է սեղանի վրա):
ԱՐԱՄԱԶԴ. Գաղտնիք պահելը ձեզանից եմ սովորել:
ԱԹԱՆԵՍ. Ի՛նչ գործ է սա:
ԱԹԱՆԵՍ. (Զարմացած և բարկացած): Ի՞նչ:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Ես գնեցի Հաջի Ղասումից այն հողերը. Հիշում ե ք, մի ամբողջ ամիս ես հորդորում էի ձեզ գնել և չգնեցիք:
ԱԹԱՆԵՍ. (Ավելի գրգոված): Դու համարձակվեցիր իմ պատառը խլել իմ ձեռքի ց, Ես ուզում էի, որ թո լրքը նեղն ընկնի և հողը կես գնով տա:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Ոչ, պարոն Աթանես, միայն այդ չէր պատճառը,որ հողը ձեր ձեռքից դուրս եկավ:
ԱԹԱՆԵՍ. Բաս ի՛նչ էր էլի:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Թուրքը փողը նազդ էր ուզում:
ԱԹԱՆԵՍ. Նազդ կտայի:
ԱՐԱՄԱԶԴ. (Նայում է Աթանեսին և տխուր ժպտում): Դժբախտաբար չէիք կտրող տալ:
ԱԹԱՆԵՍ. (Կատաղելով): Ո՛վ ասաց չէի կարող տալ:
ԱՐԱՄԱԶԴ. Ո՛վ ավելի լավ գիտե ձեր գործերը, քան ես:
ԱԹԱՆԵՍ. (Ձայնը բարձրացնելով): Սուս... (Շփոթվել է, հուզվել, մտածում է: Լռություն):
ԱՐԱՄԱԶԴ. (Նայում է Աթանեսին կարեկցությամբ):
ԱԹԱՆԵՍ. (Մի վճռական շարժումն անելով, մոտենում է Արամազդին, աջ ու ձախ նայելով, բռնում է նրա ձեռքը, կիսաձայն): Լսիր, եթե բերանիցդ մի բառ բաց թողնես մերոնց մոտ, մանավանդ դրսում, ես քեղ կոշկիս ծայրով ծովը կշպրտեմ: Բաց է թողնում Արամազդի ձեոն ու հեռանում):
ԱՐԱՄԱԶԴ. (Արժանապատվությամբ ե համարձակ); Պարոն Ֆռանգուլյան, առաջինը, այժմ դուք ոչինչ չեք կարող անել ինձ, երկրորդը, թույլ տվեք վերջին խորհուրդը տալ ձեզ. հենց այժմ իսկ հայտնեցեք ձեր ընտանիքին ձեր գործերի դրությունր, որպեսզի նրանք իրանց շռայլ ծախսերը կրճատեն:
ԱԹԱՆԵՍ. (Կատաղած, թուղթը վերցնում է սեղանի վրայից): Գնանք իմ սենյակը հաշիվդ տեսնեմ: Ես չկարողացա քո լեզուդ կրճատել: (Դնում է դեպի աջ կողմի դոները):
ԱՐԱՄԱԶԴ. (հետևում է նրան):
ԱԹԱՆԵՍ. (Մի պահ կանգ է աոնում դոների մոտ): Ես միայն Փողի պակասություն ունիմ, կրիզիս է, ուրիշ ոչինչ: Լսո՞ւմ ես: Բայց ինչքան էլ վատ լինեն Աթանես Ֆռանգուլյանի գործերը, նա ո չ մի մարդու ձեռք չի մեկնիր Լսո՞ւմ ես, ոչ մի մարդու: (Գնում է աջ կողմի աոաջին դոներից):
ԱՐԱՄԱԶԴ. Տա աստված, (Հետևում է Աթանեսին):
ՏԵՍԻԼ 8
ՕՎՍԱՆՆԱ, ՍԱՄՎԵԼ, ՆԱՐԳԻԶ, մի վայրկյան ԱՐԱՄԱԶԴ, հետո ՆՈԻՆՈԻՖԱՐ ՈՒ ԼԵՎՈն
ՍԱՄՎԵԼ. (Գալիս է խորքի դոներից, Օվսաննայի ձեոը բոնած, ուժով ներս բերելով; Մյուս ձեոում բոնած է ջութակը կնտնտոցի հետ: Քրոջ պես դժգույն, նրբակազմ, համակրելի դեմքով երիտասարդ է, հաշակով հագնված): Օվսաննա, Օվսաննա, եթե քո Ժորժին սիրում ես, հինգ րոպե, միայն հինգ րոպե, փոխարենը հարսանիքիդ երեկո մինչև լույս կնվագեմ:
ՕՎՍԱՆՆԱ. Օհ քեզանից ազատվել չի կարելի: (Նստում է դաշնամուրի մոտ):
ՆԱՐԳԻԶ. (Եկել է Սամվելի ու Օվսաննայի ետևից): Մի ուրախ բան ածեցեք, որ սիրտս բացվի: Այսօր երկու տոն ունենք, համ ծնունդ, համ նշանդրություն: Օհ, վերջապես: (Նստում է ու պատրաստվում ականջ դնելու):
| Next page | ||